Huzur Evleri için Covid-19 korunma önlemleri ve vaka ile karşılaşılması / temas durumunda yapılması gerekenler
COVİD-19 hastalığına bağlı mortalitenin yaşlı popülasyonda yüksek olduğu bilinmektedir. Huzurevi ve bakım evlerinde pozitifliği azaltmak, pozitif olanlarda izlenecek yol ve alınması gereken tedbirler ile ilgili Akademik Geriatri Derneği?nin önerileri aşağıdadır.
1)Huzur evlerinde standart enfeksiyon korunma ve enfeksiyon kontrol önerileri, temas ve damlacık izolasyonu önlemleri T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce hazırlanmış Covid-19 rehberine göre yapılmalıdır. Bu rehber güncel gelişmeler doğrultusunda www.hsgm.saglik.gov.tr web sayfasında yayınlanmaktadır. Huzur Evi Personeli bu rehberi her gün web sitesinden güncellemeler için takip etmeli, önerilerini uygulamalıdır.
2)Öncellikle Kurumda kalan ve bakım verenlere virüsün bulaşma yolları, korunma yöntemleri ve kişisel hijyen kuralları ile ilgili eğitimler hızlıca verilmelidir.( küçük gruplar ve temas mesafesi korunarak veya bilgilendirme videoları kullanılabilir)
3) Huzur evlerine bütün ziyaretler yasaklanmalıdır.
4) Huzur evi dışından gelen huzur evi personeli, sağlık personeli ya da ziyaretçilerin ateşi kapıda ölçülmeli, solunum yolu semptomları sorgulanmalı, en ufak semptomu olanlar huzur evine alınmamalıdır. Asemptomatik olanların girişine izin verilirken dezenfeksiyon ve izolasyon önlemleri (el dezenfektanı ve maske) uygulanmalıdır.
5) Zorunlu durumda alınan ziyaretçiler mümkünse izole bir odaya alınmalı, ziyaret kısa tutulmalı (5 dakika), ziyaretçiler ayrıldıktan sonra oda rehbere göre dezenfekte edilmelidir.
6) Huzur evinden ayrılan personel ve ziyaretçiler 14 gün boyunca kendilerinde solunum yolu semptomu gelişirse, kendilerini evlerinde izole etmeli ve hemen huzur evine haber vermelidir. Huzur evinde temas kurdukları kişiler de izole edilmelidir.
7) Huzur evindeki personel sayısı azaltılmalıdır. Personel sadece o huzur evi çalışanı olmalı, farklı huzurevlerine giderek hizmet veren personeller varsa sadece bir huzurevinde çalıştırılmalıdır. İleride personellerin enfekte olabileceği olasılığı göz önüne alınarak personel çalışma planı oluşturulmalı, personeller idareli ve vardiya şeklinde çalıştırılarak dinlenmeleri sağlanmalıdır. Mevcut personel 2 haftalık şiftler ile çalıştırılabilir.
8) Huzur evindeki toplu yemekler- her türlü sosyal aktivite durdurulmalı. Sakinlere odalarında yemekleri verilmelidir. Yemeklerden önce ve sonra eller dezenfekte edilmelidir.
9) Huzur evi sakinlerine aralarına 1 metre mesafe koymaları ve ellerini el dezenfektanı ya da 80 derece kolonya ile sık aralıklarla dezenfekte etmeleri gün içinde sürekli hatırlatılmalıdır.
10)Huzurevi kapasiteleri göz önüne alınarak, mevcut kapasitenin üzerinde sakini bulunanlar başta olmak üzere öncelikle gönüllü olanlardan imkanı olup, evinde kalmak isteyenler gönderilmeli, yakını olup huzurevinde kalmak istemeyenlerin yakınlarına 3 ay ücretli refakat izini verilerek evde bakımları sağlanmalıdır. Bu şekilde huzurevleri kapasitesi etkili kullanılmış olur ve sakinlerin temas mesafeleri korunabilir ve birbirleri ile olan teması azaltılabilir.
11) Covid-19 vakalarının saptanması ve izolasyonu yapılması için huzur evi personeli olası enfeksiyon bulgularını hergün takip takip etmelidir. Solunum yolu semptomu olan ve /veya 38 derece ve üzerinde ateşi olanlara huzur evinde test yapılmalıdır. Tercihen tüm personele ve huzur evi sakinlerine semptom olsun olmasın test yapılması pozitif vakaların erken tanınmasına ve yayılmanın önlenmesine olanak sağlar
12)Doğru örnek alınması, soğuk zincirin korunması, kişisel korunma ekipmanlarının (n95 maske, eldiven, göz koruyucu ekipman gibi) sayısının kısıtlı olması nedeniyle tarama ?mobil tarama ekipleri? ile yapılabilir. Örnek alacak kişinin doktor olma zorunluluğu yoksa halk sağlığından görevlendirme yapılabilir.
13) Covid-19 vakası ile karşılaşılması durumunda alınacak önlemler de yine Sağlık bakanlığının aynı rehberinde belirtildiği şekilde yapılmalıdır.
14)Şüpheli vakalardan numune alınması ve gönderilmesi sırasında rehberde belirtilen güvenlik prosedürlerine uyulması gerekmektedir.
15)Covid-19 vakası ile 1 metreden daha yakın temas kuracak sağlık personeli için kişisel koruyucu ekipman ve N95 maske yine aynı rehberde belirtilmiş olup kurumlarda hazır bulundurulmalıdır. Temin edilen kişisel koruyucu ekipman tutanakla teslim edilip, Covid-19 testi pozitif çıkan hastalarla temas öncesi kullanılmalıdır.
16) Covid-19 pozitif saptanan huzur evi sakinine cerrahi maske takılmalı ve ilk etapta semptomları hafif ise huzur evinde, mümkünse izole odada izlenmeli, hastaneye sevk edilmemelidir. Pozitif olan vakalar aynı odada izlenebilir.
17) Daha ciddi semptomları olan hastalar ( oksijen ihtiyacı veya entübasyon gerekliliği olabilecek hastalar) belirlenmiş referans hastanelere uygun şartlarda sevk edilmelidir. Sevk işlemi referans hastane ile iletişime geçilerek yapılmalıdır. Nazal kanül ile oksijen saturasyonu 90% ve üzerindeyse huzurevinde izlenebilir.
18)Solunum yolu semptomu olan henüz test yapılmamış hastalar da izole edilmeli, izolasyon odası içinde kendi tuvaleti olmalıdır.
