TIME to START KRİTERLERİNE ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ (REFERANSLI)
TIME to START KRİTERLERİNE ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ (REFERANSSIZ)
TIME to STOP KRİTERLERİNE ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ (REFERANSLI)
TIME to STOP KRİTERLERİNE ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ (REFERANSSIZ)
Yaşlılarda polifarmasi ve uygunsuz ilaç kullanımının yaygınlığı ve olumsuz sonuçları uzun yıllardır bilinmesine rağmen, pek çok yaşlıda uygun olmayan ilaç kullanımı devam etmektedir. Reçete yazma sırasında, yaşlılarda olabilen farmakokinetik/ farmakodinamik değişimlerin, organların fonksiyonel bozulmalarının, olumsuz sonuçlarla en sık ilişkili ilaçların ve kullanımlarında sıklıkla hatalı davranılabilen ilaçların göz önünde bulundurulmasının yaşlılarda polifarmasi ve uygunsuz ilaç kullanımını azaltmaya yardımcı olabileceği, bu şekilde yaşlı sağlığının iyileştirilebileceği öne sürülmüştür. Bu bağlamda tüm dünyada yaşlılarda uygunsuz ilaç kullanımı ve polifarmasinin engellemesine yönelik stratejiler geliştirilmeye çalışılmakta, bu çabanın bir bileşeni olarak farklı ülkelerden uygunsuz ilaç kullanımını önlemeye yönelik yaşlıda ilaç kullanım kriterleri oluşturulmaktadır. Güncellenen kılavuzlar, ülkemizdeki ilaç reçeteleme pratiği farklılıkları ve ülkemiz ilaç pazarındaki farklılıklar nedeniyle Türkiye’ye özgü yaşlıda ilaç kullanım kriterleri oluşturulması hedeflenmiştir.
Bu bağlamda Akademik Geriatri Derneği Akılcı İlaç Çalışma Grubu önderliğinde Türkiye’de alanında uzman ve yaşlı hasta klinik pratiğinde deneyimli öğretim üyelerinin geniş katılımı ile (12 ayrı Anabilim dalı ve 5 ayrı İç Hastalıkları Bilim dalından toplamda 49 eksper (danışman) öğretim üyesi ve 23 çalışma grubu öğretim üyesi) Türkiye Yaşlıda Uygunsuz İlaç Kullanım Kriterleri (Turkish Inappropriate Medication Use in the Elderly)- (TIME Kriterleri) oluşturulmuştur.
TIME Kriterleri, orijinal STOPP ve START kriterlerinin klinisyenler tarafından kullanım kolaylığı göz önüne alınarak, temel olarak yaşlıda kullanılması genelde veya bazı durumlarda uygun olmayan ancak klinik pratikte sıklıkla yanlış kullanılan ilaçlara ait kriterler (TIME-to STOP) ve yaşlıda kullanılması genelde veya bazı durumlarda özellikle yararlı olan ancak klinik pratikte sıklıkla kullanılmayan ilaçlara ait kriterler (TIME-to START) şeklinde ve ilaçların etkili olduğu sistemler baz alınarak oluşturulmuştur. Sonuç olarak toplamda 112 TIME-to STOP ve 41 TIME-to START kriteri oluşturulmuştur.
ÇALIŞMA GRUBU ÖĞRETİM ÜYELERİ:
Geriatri: Gülistan Bahat, Meltem Halil, Sumru Savaş, Mehmet Akif Karan, Zekeriya Ülger
Endokrinoloji: İlhan Satman
Gastroenteroloji: Filiz Akyüz
Genel Dahiliye: Kerim Güler, Tufan Tükek
Nefroloji: Savaş Öztürk, Mehmet Şükrü Sever
Kardiyoloji: Ahmet Kaya Bilge
Göğüs hastalıkları: Mustafa Erelel
İnfeksiyon hastalıkları: Ali Mert
Nöroloji: Haşmet Hanağası, Nilüfer Yeşilot
Psikiyatri: Sibel Çakır, Işın Baral Kulaksızoğlu
Üroloji: Ateş Kadıoğlu
Kadın Hastalıkları ve Doğum: Önay Yalçın
Fizik tedavi ve rehabilitasyon: Ayşe Karan
Göz Hastalıkları: Belgin İzgi
Farmakoloji : Yağız Üresin
Klinik Eczacılık: Kutay Demirkan
EKSPER (DANIŞMAN) ÖĞRETİM ÜYELERİ:
Geriatri: Gülistan Bahat, Meltem Halil, Sumru Savaş, Sibel Akın, Sevgi Aras, Dilek Aydın, Ergün Bozoğlu, Aslı Çurgunlu, Alper Döventaş, Berrin Karadağ, Selim Nalbant, Sevnaz Şahin, İlker Taşçı, Fatih Tufan, Zekeriya Ülger, Murat Varlı, Burcu Balam Yavuz, Mehmet Akif Karan
Endokrinoloji: Zeliha Fulden Saraç, İlhan Satman
Gastroenteroloji: Filiz Akyüz, Neşe İmeryüz, Çetin Karaca
Genel Dahiliye: Kerim Güler, Tufan Tükek
Nefroloji: Savaş Öztürk, Mehmet Şükrü Sever
Kardiyoloji: Ahmet Kaya Bilge, Hüseyin Oflaz, Berrin Umman,
Göğüs hastalıkları: Mustafa Erelel
İnfeksiyon hastalıkları: Ali Mert
Nöroloji: Hakan Gürvit, Haşmet Hanağası, Nilüfer Yeşilot
Psikiyatri: Eylem Şahin Cankurtaran, Sibel Çakır, Işın Baral Kulaksızoğlu, Serap Oflaz
Üroloji: Cem Akbal, Ateş Kadıoğlu
Kadın Hastalıkları ve Doğum: Önay Yalçın
Fizik tedavi ve rehabilitasyon: Nilay Dinçer, Ayşe Karan
Göz Hastalıkları: Belgin İzgi
Farmakoloji :Turgay Çelik, Zeliha Kerry, Yağız Üresin
Klinik Eczacılık: Kutay Demirkan
